Anayasa Mahkemesi Bireysel Başvuru
Anayasa’mızın 148. maddesinin üçüncü fıkrası ve 30.3.2011 tarihli ve 6216 sayılı Anayasa Mahkemesinin Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanun’un 45. maddesinin birinci fıkrasına göre, Anayasa Mahkemesine yapılan bir bireysel başvurunun esasının incelenebilmesi için;
- Öncelikle kamu gücü tarafından müdahale edildiği iddia edilen hakkın Anayasa’da güvence altına alınmış olması gerekmektedir.
- Kamu gücü tarafından müdahale edildiği iddia edilen hakkın Sözleşme ve Türkiye’nin taraf olduğu ek protokollerinin kapsamına da girmesi gerekir.
- Anayasa Mahkemesi’ne Bireysel Başvuru Nedir?
- Bireysel başvuru, herkesin Anayasa’da güvence altına alınmış temel hak ve özgürlüklerinden Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi ve buna ek Türkiye’nin taraf olduğu protokoller kapsamındaki herhangi birinin kamu gücü tarafından ihlal edildiği iddiasıyla başvurabileceği bir hak arama yoludur.
- Anayasa Mahkemesi’ne Bireysel Başvuru Nasıl Yapılır?
- 6216 sayılı Anayasa Mahkemesinin Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanun ve Anayasa Mahkemesi İç Tüzüğü’nde belirtilen şartlara göre ve “Bireysel Başvuru Formu” doldurularak yapılır.
- Bireysel Başvuruyu kimler yapabilir?
- Anayasa’nın 148. maddesinin üçüncü fıkrası ile 6216 sayılı Kanun’un 45. maddesinin (1) numaralı fıkrasına göre herkes, Anayasa’da güvence altına alınmış temel hak ve özgürlüklerinden Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi (Sözleşme) ve buna ek Türkiye’nin taraf olduğu protokoller kapsamındaki herhangi birinin kamu gücü tarafından ihlal edildiği iddiasıyla Anayasa Mahkemesine başvurabilir. Anayasa’nın 148. maddesinin birinci fıkrasında Anayasa Mahkemesine bu başvuruları karara bağlama yetki ve görevi verilmiştir (benzer yöndeki değerlendirmeler için bkz. Aligül Alkaya ve diğerleri (2), B. No: 2016/12506, 7/11/2019, § 49).
- Anayasa Mahkemesi’ne Bireysel Başvuru Süresi Ne Kadardır?
- Anayasa Mahkemesi’ne Bireysel Başvuru, olağan kanun yolları tüketildikten sonra başka herhangi bir kanun yolu kalmadığı zaman, kararın tebliğinden itibaren otuz (30) gün içinde yapılması gerekmektedir.
- Anayasa Mahkemesi’ne Bireysel Başvuru Süresi Ne Zaman Başlar?
- Anayasa Mahkemesi’ne başvuru süresi kararı öğrenme ile başlar. Anayasa Mahkemesi başvuru süresinin UYAP’tan kararın görülmesi ile başlayacağına dair kararları bulunmaktadır.
- Mahkemelerin ara kararlara karşı doğrudan Anayasa Mahkemesi’ne bireyselbaşvuru yapılabilir mi?
- KURAL olarak ara kararlara karşı doğrudan Anayasa Mahkemesi’ne bireyselbaşvuru yapılamaz. Ancak ara kararın bütün olarak yargılamanın adilliğini tehdit ettiği ve nihai kararın beklenmesinin temel haklara müdahalenin sonuçlarını ağırlaştıracağı durumlar İSTİSNAdır. Adli yardım talebinin reddedilmesi de belirtilen istisna kapsamında bir ara karardır. Başvurucu daha sonra peşin yargılama masraflarını -bir şekilde- ödemiş olsa bile… (Tacettin Ceylan [GK], B. No: 2017/39062, 10/11/2021)