SANAL HUKUK

Herkes İçin Adalet

Kategoriler

Öne Çıkanlar
Anasayfa » CEZA HUKUKU » Yargıtay Kararlarında “hakaret” olarak kabul edilmeyen sözler hangileridir?

Yargıtay Kararlarında “hakaret” olarak kabul edilmeyen sözler hangileridir?

Editör017 mins
  • Günlük yaşamda hayatın olağan akışı içinde insanlarla ilişkilerimizde bazen kızgınlıkla bazen karşıdaki insana ders vermek amacı ile bazen eleştirmek amacı ile söylediğimiz sözler haddi aşarak hakaret suçunu oluşturabilir. Ancak her eleştirinin veya sözün hakaret kapsamında değerlendirilmesi de ifade özgürlüğünün sınırlandırılması anlamına gelebilir. Kızgınlıkla söylemiş olmak suçu ortadan kaldırır mı ya da söylenen sözü hakaret olmaktan çıkarır mı?
  • Hakaret fiillerinin cezalandırılmasıyla korunan hukuki değer, kişilerin onur, şeref ve saygınlığı olup, bu suçun oluşabilmesi için, davranışın kişiyi küçük düşürmeye matuf olarak gerçekleşmesi gerekmektedir. Bir hareketin tahkir edici olup olmadığı bazı durumlarda nispi olup, zamana, yere ve duruma göre değişebilmektedir.
  • Kişilere yönelik her türlü ağır eleştiri veya rahatsız edici sözlerin hakaret suçu bağlamında değerlendirilmemesi, sözlerin açıkça, onur, şeref, ve saygınlığı rencide edebilecek nitelikte somut bir fiil veya olgu isnadını veya sövmek fiilini oluşturması gerekmektedir.
  • Kamu görevlileri veya sivil vatandaşa yönelik her türlü ağır eleştiri veya rahatsız edici sözlerin hakaret suçu bağlamında değerlendirilmemesi, sözlerin açıkça, onur, şeref ve saygınlığı rencide edebilecek nitelikte somut bir fiil veya olgu isnadını veya sövmek fiilini oluşturması gerekmektedir.
  • Eleştiri ise herhangi bir kişiyi, eseri, olayı veya konuyu enine, boyuna, derinlemesine her yönüyle incelemek, belli kriterlere göre ölçmek, değerlendirmek, doğru ve yanlış yanlarını sergilemek amacıyla ortaya konulan görüş ve düşüncelerdir. Genelde beğenmemek, kusur bulmak olarak kabul görmekte ise de eleştirinin bir amacının da konuyu anlaşılır kılmak, sonuç çıkarmak ve toplumu yönlendirmek olduğunda kuşku yoktur.
  • Kamu görevlilerinin, görevlerini yerine getirirken fonksiyonlarını etkilemeyi ve saygınlıklarına zarar vermeyi amaçlayan aşağılayıcı saldırılara karşı korunmaları zorunlu olmakla birlikte, demokratik bir hukuk devletinde, kamu görevini üstlenenleri denetlemek, faaliyetlerini değerlendirmek ve eleştirmek de kaynağını Anayasadan alan düşünceyi açıklama özgürlüğünün sonucudur.
  • Eleştirinin sert bir üslupla yapılması, kaba olması ve nezaket sınırlarını aşması, eleştirenin eğitim ve kültür düzeyine bağlı bir olgu ise de eleştiri yapılırken görüş açıklama niteliğinde bulunmayan, küçültücü, aşağılayıcı ifadeler kullanılmamalı, düşünceyi açıklama sınırları içinde kalınmalıdır.
  • AİHM’e göre, öncelikle ifadelerin bir olgu isnadı mı yoksa değer yargısı mı olduğu belirlenmelidir. Zira olgu isnadı kanıtlanabilir bir husus iken, bir değer yargısının kanıtlanmasının istenmesi dahi ifade özgürlüğüne müdahale sayılabilecektir.
  • Olgu isnadı içeren ifadeler konusunda ise, en azından ilk bakışta güvenilir görünen delil sunulması gerektiği kabul edilmektedir. Elbette ki, bu deliller sunulamadığı takdirde, AİHM, iddiaların gerçekliğinin kanıtlanmasını beklemektedir.

Öte yandan kendilerine belirli idari yetkiler verilmiş görevlilerin, sözlerine ve eylemlerine getirilen eleştirilere daha fazla hoşgörü göstermeleri gerektiği AİHM içtihatlarında kabul edilmektedir. AİHM, kamu görevlilerine karşı yapılmış hakaret içerikli ifadelerle ilgili bir başvuruda, başvuruya konu sözlerin, kamuoyunun söz konusu görevlinin performansına duyduğu güveni ortadan kaldırmaya yönelik gerçek bir tehlike meydana getirip getirmediğini incelemektedir.

Yargıtay Dairelerinin, hangi sözlerin hakaret oluşturmayacağına dair vermiş olduğu kararları bulunmaktadır. Bu kararları sizler için derledik.

1–) “İşini yapmıyor karaktersiz herif” demek hakaret midir?

2-) “Zibidi“ Demek Hakaret midir?

  • “Zibidi” kelimesi, Türk Dil Kurulu’nda vaki olan anlamının, “gülünç olacak hal ile kısa ve dar giyinmiş olan” şeklinde olması muhatabın onur, şeref ve saygınlığını rencide edici boyutta olmayıp rahatsız edici, kaba ve nezaket dışı hitap tarzı niteliğinde olması hasebiyle hakaret suçu, unsurları itibariyle oluşmamıştır.
  • Yargıtay 18. Ceza Dairesi 2017/1806 E., 2019/6629 K. Sayılı kararı.

3-) “Sizin maaşınız ben veriyorum” demek

  • Polise söylenen “sizin maaşınız ben veriyorum” ifadesi hakaret suçunun yasal unsurlarını oluşturmaz.
  • Yargıtay Ceza Genel Kurulu 2017/18-783 E., 2019/215 K. Sayılı kararı.

4-) “Allah hepinizi yaksın, geberin, Allah hepinizin belasını versin” demek

  • “Allah hepinizi yaksın, geberin, Allah hepinizin belasını versin” biçimindeki sözlerin beddua teşkil edip bir kimsenin onur, şeref ve saygınlığını rencide edebilecek söz ve davranış niteliğinde olmayıp hakaret değildir.
  • Yargıtay 9. Ceza Dairesi  2013/14796 E.  ,  2014/5495 K.

5-) “Adam olun lan, artistlik yapmayın” demek

  • Kimliğinden de şüphe edilen sanığın, kimlik tespiti için polis merkezine getirilmek üzere üst araması yapılmasından sonra görevli polis memuruna hitaben söylediği “adam olun lan, artistlik yapmayın, beni buraya getiremezsiniz, polis değil, kim olursanız olun” şeklindeki sözlerin mağdurun onur, şeref ve saygınlığını rencide edici boyutta olmayıp, kaba hitap tarzı niteliğinde olduğu ve hakaret suçunun unsurları oluşmamıştır.
  • Yargıtay 18. Ceza Dairesi 2020/697 E.  ,  2020/5308 K.

6-) “Kapa çeneni, psikolojik sorunun var herhâlde, dengesiz” demek hakaret midir?

  • Avukat olan sanığın, şikâyetçi vekili sıfatıyla takip ettiği karşılıksız çek keşide etme suçundan yapılan yargılamada, kendisine yaklaşık iki yıldır tebligat yapılmaması üzerine, dosyayı incelediği mahkeme kaleminde, duruşma gününü bildiren tebligatın eski adresine çıkarılmış olması nedeniyle dosyadaki gelişmelerden haberdar olmadığını görünce önce zabıt kâtibi olan tanık Seval, ardından da yazı işleri müdürü olan katılanla tartıştığı ve katılana “Kapa çeneni, psikolojik sorunun var herhâlde, sen hastasın, hastaneye git, dengesiz, kadına bak ya” dediği olayda; sanığın katılanla tartışması sırasında sarfettiği sözlerin anlamı, söylenme amacı, katılanın konumu ve görevi birlikte değerlendirildiğinde, söz konusu ifadeler; nezaket dışı, kaba, rahatsız edici hitap tarzı ve ağır eleştiri niteliğinde olup, muhatabın onur, şeref ve saygınlığını rencide edebilecek nitelikte somut bir fiil veya olgu isnadı içermemesi ve sövme fiilini de oluşturmaması nedeniyle hakaret suçunun kanuni unsurlarının gerçekleşmediği kabul edilmelidir.
  • Yargıtay Ceza Genel Kurulu  2017/814 E.  ,  2018/512 K.

7-) Avukatın Hakime karşı “Çayları bitti ise bir çay daha söyleyeyim, sen burada konuşma gir içeri duruşmanı yap”” Sözü Hakaret midir?

  • Avukatın duruşmanın daha önce ilan edilen saatte başlamaması üzerine müşteki hakimi kastederek yüksek sesle “çayları bitti ise bir çay daha söyleyeyim” diye bağırdığı, bahse konu sözü kimin söylediğini soran müştekiye “ben söyledim, sen duruşmanı yapacak mısın? sen burada konuşma gir içeri duruşmanı yap” şeklinde karşılık verdiği, müştekinin ikazı üzerine söylediği “sen gir içeri duruşmanı yap, sen benimle bir önceki celse böyle konuşmuştun” şeklindeki sözlerin, müştekinin onur, şeref ve saygınlığını rencide edici boyutta olmayıp, rahatsız edici, kaba ve nezaket dışı hitap tarzı niteliğinde olduğu, dolayısıyla hakaret suçu unsurları itibari ile oluşmamıştır.
  • Yargıtay 18. Ceza Dairesi 2015/39470 E.  ,  2017/9714 K.

8- ) “Okumuşun da adam olamamışın” demek hakaret midir?

9- ) Hakaret içerikli sosyal medya paylaşımını beğenmek hakaret suçu oluşturmaz.

10-) Sen Erkek misin sözü hakaret midir?

11-) “Seni paramla satın alırım”şeklindeki sözler hakaret midir?

12-) “Adam Değilsin” sözü hakaret midir?

13-) Hakime Karşı söylenen “siz açıkça taraf tutuyorsunuz” şeklindeki söz hakaret midir?

  • Sanığı duruşma salonundan çıkarması üzerine, sanığın hakime karşı söylemiş olduğu ‘siz açıkça taraf tutuyorsunuz’ şeklindeki sözler yapılan uygulamaya yönelik bir sızlanma niteliğinde olup hakaret sayılmaz.
  • Yargıtay 2. Ceza Dairesi
  • 2011/25687 E. , 2013/6410 K.

14-) “Siz kimsiniz de benim arkadaşıma kelepçe takıyorsunuz adamı delirtmeyin lan” sözü hakaret midir?

15-) Kabadayılık Yapma Sözü Hakaret midir?

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

İlgili Yazılar